Syn zamordowanego przez Niemców: jestem wdzięczny za pamięć o nim

- Gdy mojego ojca Niemcy tutaj rozstrzelali, ja miałem zaledwie 1,5 roku. Dlatego tatę pamiętam jedynie z opowieści. Pamięć o nim była i jest pielęgnowana w rodzinie. Na kolejne rocznice rozstrzelania, zawsze w kościele na Błoniach odbywały się msze - mówi Ryszard Paczkowski z Przemyśla.

29 listopada 1943 r. w tym miejscu Niemcy rozstrzelali 10 zakładników, mieszkańców Przemyśla i Żurawicy. Był to odwet za udaną akcję polskiego podziemia, spalenia znajdującej się w tym miejscu fabryki wozów. Produkowała on sprzęt na front wschodni.

Niemcy przyprowadzili 10 losowo wybranych więźniów. W różnych wieku, w tym także członków Armii Krajowej.

- Tato działał w AK. Wpadł w wyniku zdrady w organizacji. Ojciec został aresztowany pod koniec sierpnia 1943 r. Najpierw był więziony i przesłuchiwany w Przemyślu, w siedzibie gestapo przy ul. Krasińskiego. Potem wywieziono go do więzienia w Krakowie. Przed egzekucją ojciec i inni więźniowie zostali przywiezieni do gestapo w Przemyślu. Był możliwy oficjalny kontakt z więźniami, można im było coś podać. Mama przekazała ojcu ciepłe ubranie. A później, właśnie po tym ubraniu, zidentyfikowała zwłoki ekshumowane na Lipowicy - wspomina Ryszard Paczkowski.

Zabitych Niemcy pogrzebali w lesie w dzielnicy Lipowica. Dopiero dwa lata później, już po wojnie, w 1945 r. ciała ekshumowano i uroczyście pochowano w zbiorowej mogile na cmentarzu zasańskim w Przemyślu.
Przy ul. Lwowskiej zachowana została ceglana ściana, przy której zabito Polaków. Do dzisiaj są na niej widoczne ślady po kulach. W latach 70. ub. wieku władze wybudowały w tym miejscu pomnik. Na tablicy wymieniono nazwiska wszystkich 10 zamordowanych. Niestety, pomnik od dawna nie był remontowany. Popadał w ruinę. Bohaterowie ginęli również w ludzkiej pamięci. Obecnie niewielu przemyślan wie, gdzie znajduje się to miejsce pamięci. W ostatnich latach miejscem opiekowali się uczniowie Szkoły Podstawowej nr 15. Doraźnie sprzątali je, organizowali uroczystości.

Miejsce postanowił wyremontować Janusz Galiczyński, niezamożny robotnik z Przemyśla. W czerwcu zakończył remont pomnika przy ul. Kopernika, ku czci ponad 1,5 tys. Żydów zamordowanych przez Niemców w getcie. Zachęcony tym sukcesem postanowił działać dalej. Stąd prace przy ul. Lwowskiej.

Finansowo i pracą swoją i swoich pracowników wspomaga go Mariusz Chomik, właściciel przemyskiej firmy budowlanej. Pieniądze zbierają radni miejscy. Dotychczas wpłacili przew. Rady Miejskiej Lucyna Podhalicz, wiceprzew. RM Janusz Zapotocki oraz Eugeniusz Strzałkowski.