Politechnika Rzeszowska wspiera rozwój firm Doliny Lotniczej

- Nowy program badawczo rozwojowy InnLot dysponuje kwotą 500 mln zł, które są przeznaczone na nowatorskie projekty realizowane przez naukę i przemysł. To szansa na rozwój dla firm Doliny Lotniczej?
-Zdecydowanie tak. Program ten został uruchomiony przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju. Jest m. in. wynikiem aktywnej działalności firm skupionych w Dolinie Lotniczej oraz Polskiej Platformie Technologicznej. To program sektorowy, do którego została przypisana kwota 500 mln zł, w tym 300 mln zł pochodzi z narodowego centrum, czyli z budżetu, a 200 mln wyłożył przemysł. Dzięki temu przedsiębiorstwa branży lotniczej mogą same określić, jakie projekty badawcze realizowane przez naukę są mu w tej chwili najbardziej potrzebne. I jakie problemy związane z nowoczesnymi technologiami czy konstrukcjami nauka ma pomóc firmom rozwiązać.

- Jak dużo takich nowatorskich projektów zostało już zakwalifikowanych do realizacji i w ilu z nich uczestniczy Politechnika?
- W tej chwili mamy już 12 projektów zakwalifikowanych przez narodowe centrum. W 6 bierze udział nasza uczelnia.

- Z jakimi firmami politechnika realizuje wspólne projekty badawcze?
- Najwięcej z WSK Rzeszów, PZL Mielec, firmą Eurotech z Mielca. Chodzi o projekty i programy badawcze, w których liderami są konkretne przedsiębiorstwa, a uczestniczą w nich wybitni specjaliści z wielu firm, w tym naukowcy z politechniki. Z reguły, na czas realizacji konkretnego projektu zostały utworzone specjalne konsorcja. Postawione zadania muszą być wykonane w określonym czasie i zakończyć się konkretnymi rozwiązaniami, często demonstratorami, które mogą zostać wdrożone do produkcji w krótkim czasie. Czyli mają dać efekt firmom, które wykładają konkretne pieniądze, a także  uczelni, gdyż wzbogaca swe doświadczenia naukowe i badawcze. Nasze  firmy lotnicze widząc w jakim kierunku zmierza branża na świecie myślą o swoim rozwoju i planują to, co im będzie potrzebne za kilka lat.

- Czyli firmy wykładają kasę, a uczelnia dzieli się swą wiedzą?
- Tak można powiedzieć. Firmy dają pieniądze, a narodowe centrum dokłada drugą część, aby wspomóc nowatorskie badania. Głównym zadaniem, nie tylko branży lotniczej, Polski czy generalnie całej UE jest sprostanie światowej konkurencji. Nie tylko USA, ale również krajom basenu Azji i Pacyfiku. Dlatego Unia musi ciągle podnosić konkurencyjność gospodarki. W tej chwili panuje przekonanie, że o przyszłości europejskiej a więc i polskiej gospodarki będzie decydować jej innowacyjność. Stąd nacisk i nakłady na działania, które sprzyjać będą  podnoszeniu poziomu technologicznego w firmach. A przemysł lotniczy jest zawsze w awangardzie jeśli idzie o nowoczesność rozwiązań i zaawansowanie technologiczne, więc szczególnie potrzebuje i ciągle poszukuje nowych rozwiązań, aby nadążać albo wręcz wyprzedzać to, co się w świecie dzieje. Program InnoLot ma stworzyć takie nowatorskie technologie i wyroby, które będą się sprzedawać nie tylko w kraju ale i na świecie.

- Czego dotyczą projekty realizowane w ramach InnoLotu, w których udział biorą naukowcy z Politechniki?
- Kiedy firma ma konkretny problem do rozwiązania, to szuka specjalistów z różnych dziedzin. Przykładowo,  jeśli chce  zbudować  nowatorski ekologiczny silnik lotniczy, dotąd nie stosowany na świecie to często trzeba wymyślić zupełnie nową konstrukcję, zastosować nowe materiały do jego produkcji, a także oprzyrządowanie, które pozwoli taki napęd zmontować. Mnóstwo problemów trzeba rozwiązać, jeśli chce się wymyślić i uruchomić produkcję seryjną nowoczesnego niskoemisyjnego silnika, który ma być ekonomiczny w eksploatacji, ekologiczny i w dodatku konkurencyjny pod względem ceny. W przypadku tak ambitnego zadania trzeba szukać najlepszych specjalistów z różnych dziedzin, stąd niekiedy konsorcjum powołane do realizacji zadania liczy nawet do 12 członków.

- Mówiąc o nowatorskim silniku lotniczym  ma pan zapewne na myśli projekt firmy Eurotech, która chce razem z politechniką zbudować hybrydowy silnik lotniczy elektryczno-spalinowy do samolotów lekkich i bezzałogowych. Taki projekt może odnieść sukces światowy?
- Przyznaję, że pracujemy nad takim nowatorskim rozwiązaniem. W jego sukces wierzy także narodowe centrum, które w ramach programu InnoLot zakwalifikowało projekt tego silnika do realizacji. W skład konsorcjum powołanego do zrealizowania tego ambitnego zadania wchodzą cztery podmioty. Projekt tego hybrydowego silnika lotniczego jest konsekwencją wcześniej zrealizowanych przez nas projektów. Na przykład zbudowanego wspólnie z Eurotechem i Politechnika Warszawską motoszybowca, gdzie pojawiły się koncepcje zastosowania takiego ekologicznego, hybrydowego silnika.

- Zbudowanie napędu lotniczego nowatorskiego w skali globu nie przerasta naszych możliwości?
- Myślę, że jesteśmy w stanie sprostać takiemu zadaniu. Komisja z narodowego centrum oceniła, że są realne szanse na pozytywny końcowy efekt a ma nim być konstrukcja rynkowa hybrydowego silnika do bezzałogowców i samolotów lekkich. Dodam, że z firmą Eutotech udanie współpracujemy już od wielu lat, przy opracowaniu różnych nowatorskich rozwiązań związanych z lotnictwem.

- Określony został czas, w w jakim ma powstać ten nowoczesny silnik lotniczy?
-Projekt silnika realizowany z Eurotechem ma być zrealizowany w ciągu 48 miesięcy i zakończyć się demonstratorem.

- Czego dotyczą inne projekty realizowane wspólnie z firmami z Doliny Lotniczej?
- Przykładowo, wspólnie z WSK Rzeszów mamy opracować nowoczesne technologie odlewnicze, zaawansowane techniki wytwarzania turbiny napędowej, kadłuba silników lotniczych, czy przekładni lotniczych.

- Jakie jeszcze branże przemysłowe poszukują wsparcia naukowców z Politechniki?
- Firmy z branży maszynowej i elektromaszynowej, informatycznej, elektronicznej. Dynamicznie rozwija się też współpraca z energetyką, gdyż zielona energia wymusza prace nad nowatorskimi metodami jej wytwarzania.