Nasz patent na szkło - o rewolucji w Rogoźnicy

- To rewolucja na skalę światową - oświadczył prof. Peter Najnatena z Holandii. Z niedowierzaniem patrzył na wyniki badań, któremu poddano szkło szklarniowe wyprodukowane w Rogoźnicy pod Rzeszowem.

Na początek fascynacja

Szkło fascynowało Teodorę Doros od dziecka i z nim związała swoje życie zawodowe. W Stanach Zjednoczonych pracowała w dziale badawczym grupy optycznej Smith&Wesson, a po powrocie do Polski, w 1989 roku założyła firmę, zajmującą się uszlachetnianiem szkła dla celów przemysłowych i dekoracyjnych. Prowadzi ją wspólnie z mężem Wiesławem i osiąga sukcesy, których zazdrości zagraniczna konkurencja.

Produkując różne rodzaje specjalistycznego szkła, firma od początku starała się opracowywać własne rozwiązania, które pozwalałyby wyprzedzać konkurencję. Prawdziwym hitem jest szkło produkowane dla wysoko wydajnych obiektów szklarniowych. Zrewolucjonizowało ono dotychczasowy sposób uprawy roślin, zwiększając wydajność zbiorów.

Udało się je opracować i wdrożyć do produkcji w zakładzie, który firma wybudowała na terenie specjalnej strefy ekonomicznej w Rogoźnicy koło Rzeszowa. Było to możliwe dzięki finansowemu wsparciu z Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka (3 projekty dofinansowane łączną kwotą ponad 18 mln zł) i z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podkarpackiego (ponad 5 ml zł dotacji).

Fabryka w Rogoźnicy

- Rozpoczęliśmy inwestycję w 2008 r., a ukończyliśmy w grudniu 2010 - mówi Krzysztof Ciepluch, dyrektor D.A.Glass. - Firma nie zlikwidowała przy tym swojego macierzystego zakładu w Rzeszowie, gdzie nadal produkuje szkło dla przemysłu architektonicznego i meblowego. Nowy zakład dedykowany został produkcji szkła szklarniowego, które dziś czyni D.A.Glass jedną z najbardziej innowacyjnych firm w Polsce.

W 2011 roku podkarpacka fabryka dostarczyła ok. milion metrów kwadratowych tego produktu w różne części świata, także do Stanów Zjednoczonych, Meksyku, Kanady i Australii.

- Zainteresowanie jest bardzo duże, ponieważ nasze szkło ma unikalne cechy - tłumaczy dyrektor Ciepluch. - Zapewnia kontrolowaną dystrybucję światła w szklarni, dzięki czemu rośliny szybciej rosną i obficiej owocują, a tym samym uzyskuje się zbiory większe o kilkanaście procent.

W przypadku zwykłego szkła szklarniowego, dolne partie roślin otrzymują niewiele światła, przez co owoce nierównomiernie dojrzewają, a proces fotosyntezy odbywa się głównie w górnych partiach roślin. Inaczej się dzieje, kiedy szklarnia zbudowana jest ze szkła wyprodukowanego w Rogoźnicy - przez nie więcej światła dociera do średnich i niskich partii roślin, które dzięki temu szybciej rosną i kwitną. Owoców rodzi się więcej i są okazalsze.

Super szkło się opłaca

Wszystkie rozwiązania stosowane w produkcji są efektem prac badawczo-rozwojowych realizowanych w ścisłej współpracy z wybitnymi naukowcami i wieloma instytucjami krajowymi i międzynarodowymi. Dzięki unijnym pieniądzom wspierającym innowacje D.A.Glass może poszczycić się jednym z najlepszych w świecie laboratoriów fotometrycznych.

- Wcześniej musieliśmy próbki wysyłać do Holandii. Jedno takie badanie kosztowało ok. 800 euro, a na wyniki trzeba było czekać ok. 3 tygodni. Teraz możemy wykonać na miejscu 30-40 badań w ciągu doby. To ułatwia pracę nad nowymi produktami, ale także zapewnia kontrolę zamówionego szkła na każdym etapie - wyjaśnia Waldemar Szczepanik, dyrektor ds. badań i rozwoju D.A.Glass.

D.A.Glass posiada już 2 patenty międzynarodowe, 15 krajowych i nie zamierza kończyć badań nad poprawianiem parametrów swojego szkła. Cel - jak najwięcej światła słonecznego zatrzymać wewnątrz szklarni. Laikom walka o każdy promień może wydawać się przesadą, tymczasem chodzi o duże pieniądze.

- Jeden procent światła przekłada się na ok. 1 kg owoców więcej z metra kwadratowego. Jeśli nasze szkło przepuszcza w ciągu dnia np. o 6 proc. światła więcej, to daje dodatkowych 6 kg z metra kwadratowego. Przy uprawie liczącej 30 tys. metrów kw. to oznacza zbiory większe o 180 ton. Dla przykładowej ceny 4 zł za kilogram, zysk wzrasta o 720 tys. zł. I mówimy tu o 6-procentowym zwiększeniu doświetlenia w szklarni, a w niektórych projektach producent uzyskał kilkanaście procent - wylicza dyrektor.

Firma, która początkowo planowała zatrudniać 45 osób, dziś mówi już o 100. Wynalazki z Podkarpacia wpadły już w oko Amerykanom. Dyrektor naczelny Gurdian Industries Corp. w Stanach Zjednoczonych (koncernu posiadającego huty szkła na całym świecie) zaoferował Polakom współpracę przy projektach badawczo-rozwojowych. Umowa została już podpisana.

Nie tylko D.A.Glass

D.A.Glass to nie jedyna firma w regionie, która dzięki wsparciu z PO IG mogła wdrożyć nowe technologie i produkty konkurencyjne na światowych rynkach. Dzięki pieniądzom na innowacje rozmachu nabiera przemysł lotniczy, chemiczny, IT.

- Na Podkarpaciu realizowane są 432 projekty wsparte unijnymi funduszami dla innowacyjnej gospodarki. Kwota zakontraktowanych środków wynosi ok. 760 mln zł, z czego na konta przedsiębiorców wpłynęło już ponad 400 mln zł. Środki przeznaczone zostały m.in. na budowę zakładów, zakup gruntów, linii technologicznych, przeprowadzenie prac badawczo-rozwojowych - informuje Jolanta Wiśniowska, dyrektor Centrum Rozwoju Przedsiębiorczości w Rzeszowskiej Agencji Rozwoju Regionalnego.

To właśnie RARR pełni rolę Regionalnej Instytucji Finansującej (RIF) przy wdrażaniu na Podkarpaciu programów dotacji dla małych i średnich przedsiębiorstw, finansowanych ze środków Unii Europejskiej i Ministerstwa Gospodarki w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka 2007-2013.

- Najbardziej wartościowe projekty realizowane są w ramach funduszy na „Nowe inwestycje o wysokim potencjale innowacyjnym”. Do takich należą te przygotowane przez firmę D.A.Glass - dodaje dyrektor Wiśniowska. - Podobnych zrealizowano na Podkarpaciu 33. Maksymalna kwota dotacji mogła sięgać 40 mln zł. Dzięki tym pieniądzom rosły fabryki wokół lotniska w Jasionce i w Rogoźnicy - m.in. Polimarky, Plastsystem, D.A. Glass, OPTeam, Zelnar, Vac Areo.

• D.A.Glass zrealizował trzy duże projekty dofinansowane z PO IG 2007-2013:
• 1. „Budowa i wyposażenie zakładu produkcyjnego wraz utworzeniem i wyposażeniem laboratorium B+R w Podkarpackim Parku Naukowo-Technologicznym” (Działanie 4.4 „Nowe inwestycje o wysokim potencjale innowacyjnym). Wartość projektu: 14 601 482,70 zł, kwota dofinansowania: 8 257 399,50 zł.
• 2. „Zakup specjalistycznych urządzeń przeznaczonych do praktycznej oceny parametrów optycznych szkła, przeznaczonego do wysokowydajnych obiektów szklarniowych" (Działanie 4.2 „Wsparcie inwestycji B+R w przedsiębiorstwach"). Wartość projektu: 2 446 680,00 zł, kwota dofinansowania: 1 390 100,00 zł.
• 3. „Opracowanie i produkcyjne wdrożenie specjalistycznego szkła dla upraw szklarniowych" (Działanie 1.4.-4.1 Wsparcie na prace badawcze i rozwojowe oraz wdrożenie wyników tych prac). Wartość projektu: 16 168 554,00 zł, kwota dofinansowania: 8 828 385,00 zł.