Kapłan, społecznik, historyk i etnograf

Ksiądz Władysław Józef Sarna przyszedł na świat w Strzyżowie nad Wisłokiem, 25 czerwca 1858 r. Był jedynym dzieckiem niezamożnych mieszczan - Józefa i Tekli z domu Drążek. W rodzinnym miasteczku ukończył szkołę ludową, później został uczniem I Gimnazjum w Rzeszowie, gdzie następnie zdał egzamin dojrzałości. W 1879 r. podjął studia teologiczne w przemyskim seminarium duchownym, po czterech latach otrzymał święcenia kapłańskie. Posługę wikariusza świeżo upieczony kapłan rozpoczął w parafii Trójcy Świętej w Krośnie, skąd trafił do katedry Najświętszej Marii Panny w Przemyślu.

Z katedry na Ziemię Jasielską 30 lipca 1890 r. decyzją biskupa przemyskiego ks. Władysław trafił na pogranicze Jasielszczyzny i Ziemi Krośnieńskiej. Został proboszczem parafii pw. św. Marcina w Szebniach, do której należało pięć wsi w powiecie krośnieńskim oraz trzy w powiecie jasielskim. W wiosce związanej z rodem Gorayskich oprócz działalności duszpasterskiej prowadził na kilku polach pracę społeczną. Przez długi czas był również wicedziekanem dekanatu jasielskiego.

Na przestrzeni osiemnastoletniego duszpasterzowania podJasłem ks. Władysław wielce zasłużył się lokalnym środowisku. Był kapłanem niezwykle aktywnym społecznie, m.in. inicjował na terenie parafii powstawanie kółek rolniczych - samemu obejmując funkcję prezesa ich zarządu powiatowego. Był też jednym z pionierów lokalnej spółdzielczości i Kas Stefczyka, współtworzył skład wydziału Towarzystwa Rolniczego w okręgu jasielskim. Z jak najlepszej strony dał się także poznać na polu oświaty, aktywnie działał na niwie Rady Szkolnej Powiatowej. W sposób szczególny zabiegał o jak najlepszy poziom miejscowych szkół ludowych - nie tylko tych działających na terenie parafii. W istotny sposób przyczynił się do założenia kilku nowych placówek oświatowych w regionie. W dowód uznania za zaangażowanie w działania napędzające rozwój miejscowego szkolnictwa, w 1903 r. powierzono ks. Władysławowi funkcję inspektora do spraw nauki religii w okolicznych szkołach - w tym w gimnazjum jasielskim.

Śnił o wolnej PolsceWśród mieszkańców Szebni ks. Sarna dał się poznać również jako świetny gospodarz oraz sprawny administrator miejscowej parafii. W latach swego pobytu we wsi pod Jasłem powiększył i odnowił kościół parafialny, pochodzący z początku XVII stulecia, zbudował też ze składek wiernych nową plebanię oraz budynki gospodarcze.

Był inicjatorem powoływania przy parafii bractw trzeźwości. Zachęcony przez ks. biskupa Sebastiana Pelczara zawiązał także w Szebniach Związek Katolicko-Społeczny. Ks. Sarna nigdy nie związał się z żadnym ugrupowaniem politycznym, lecz nie ukrywał, że bliskie mu były hasła głoszone przez obóz narodowy, dążący do pełnej niepodległości Polski.

Przez Sanok do PrzemyślaKońcem 1908 r. ks. Władysław Sarna zakończył pracę na Ziemi Jasielskiej i przeniósł się w inny zakątek Podkarpacia, zostając proboszczem parafii w Sanoku. Podczas bardzo krótkiego pobytu w mieście położonym nad Sanem uczył też religii w miejscowym gimnazjum, oraz pełnił funkcję wicedziekana dekanatu sanockiego. W 1909 r. został mianowany na kanonika katedralnego w Przemyślu, w późniejszym czasie sprawował w tym mieście również obowiązki dziekana, archidziekana przemyskiego, infułata, kanonika katedralnego i prałata domowego papieża Benedykta XV.

Przebywając na Ziemi Przemyskiej ks. Władysław Sarna kontynuował swą prężną i owocną pracę społeczną - m.in. zakładając kółka rolnicze, Kasy Stefczyka. Był przewodniczącym powiatowego zarządu przemyskiego Towarzystwa Kółek Rolniczych oraz członkiem wydziału koła Towarzystwa Szkoły Ludowej w Przemyślu.

Ocalał przeszłość od zapomnieniaW czasie sprawowania posługi proboszcza w Szebniach ks. Sarna napisał dwie, po dziś dzień wzbudzające uznanie, monografie historyczno-etnograficzne. W 1898 r. wydał „Opis powiatu krośnieńskiego pod względem geograficzno-historycznym”, zaśdziesięć lat później „Opis powiatu jasielskiego”. Łącznie stworzył kilkanaście dzieł historycznych. Mimo że za najważniejsze określane są późniejsze „Dzieje diecezji przemyskiej obrządku łacińskiego”, dla mieszkańców powiatów jasielskiego i krośnieńskiego barwne opisy ich ziem dodziś stanowią prawdziwy skarbiec wiedzy o tutejszych dziejach oraz kulturze poprzednich pokoleń.

Ks. W. Sarna żył 71 lat. Do domu Ojca odszedł 9 stycznia 1929 r. w Przemyślu, i tam też spoczęły jego doczesne szczątki - w grobowcu kanoników katedralnych. W Szebniach i okolicach postać kapłana wciąż darzona jest wielkim szacunkiem.