Język polski nie należy do najłatwiejszych i choć najtrudniej jest przyswoić go obcokrajowcom, to i nam, Polakom, potrafi przysporzyć nie lada kłopotów. O ile pewne trudne słowa możemy zastępować ich prostszymi w wymowie synonimami, o tyle tego zabiegu nie zastosujemy w przypadku nazw miejscowości. Na Podkarpaciu jest sporo takich wsi, przy wymawianiu nazw których możemy "połamać" sobie język. A jeszcze gorzej bywa przy ich zapisywaniu. Skąd się wzięły takie pokrętne, trudne, czasem na wet śmieszne nazwy?
Nazwy miejscowości dzielą się na:
- pochodzące od cech miejsca, w którym znajduje się miejscowość,
- pochodzące od ludzi związanych z miejscowością.
W każdej z nich można wydzielić pewne podkategorie::
- nazwy służebne, dla miejscowości świadczących pewne usługi dla dworu (np. Piekary, Szczytniki),
- nazwy patronimiczne, oznaczające potomków założyciela. W Polsce są to miejscowości zakończone na -icy,-ice lub -yce (sufiks -ic w staropolskim oznacza potomka),
- nazwy dzierżawcze, pochodzące od właściciela, np. zakończone na -ów (np. Emilianów od męskiego imienia Emilian, Henryków od Henryka, Piotrków od Piotra). Jeżeli właścicielem majątku była kobieta wtedy przymiotnik dzierżawczy miał przyrostek -in (np. Anielin od żeńskiego imienia Aniela). Nazwy te utworzono z połączenia przymiotników dzierżawczych z przyrostkami -ów oraz -in dzięki czemu stały się one nazwami miejscowymi, a więc rzeczownikami.
Jak podaje Wikipedia, klasyfikacja nazw miejscowych może się opierać o różne kryteria. We współczesnej onomastyce - dział językoznawstwa zajmujący się badaniem nazw własnych - istnieje kilka klasyfikacji. W Polsce stosowane są dwie: oparta o kryterium znaczeniowe i kryterium strukturalno-gramatyczne:
Klasyfikacja oparta na kryterium znaczeniowym odróżnia nazwy:
- miejscowości,
- ludzi, które dopiero później stały się nazwami miejscowości.
W grupie 1. rozróżnia się:
- nazwy topograficzne (np. Rybnik, Dąbrowa, Skała, Grabowa),
- nazwy kulturowe (np. Poręba, Mosty, Środa),
- nazwy dzierżawcze, tworzone za pomocą kilku przyrostków (np. Dalechów, Cieszęcin, Radom, Racibosko),
- nazwy zdrobniałe, powstałe w oparciu o nazwy pobliskich osad (np. Racławiczki, Szydłowiec, Zborowczyk).
W grupie 2. wyróżnia się:
- nazwy etniczne, określające pierwotnie gromadę ludzką na podstawie jej pochodzenia lub położenia jej osady (np. Zalesiany, Pogórzyce, Łysogórce, Konojady, Czechy),
- nazwy patronimiczne, określające pierwotnie potomków lub poddanych człowieka, od którego imienia wzięli nazwę (np. Michałowice, Doktorowce, Janowięta),
- nazwy służebne odnoszące się nazwy zajęcia wykonywanego kolektywnie przez mieszkańców: (np. Piekary, Złotniki, Strzelce),
- nazwy rodowe, wywodzące się od wspólnego przezwiska lub przydomka mieszkańców (np. Bolesty, Czajki, Łosie).
ZOBACZ TAKŻE: Rzeszowska Zielona Fala ułatwia pracę kierowcom karetek pogotowia, radiowozów i aut straży pożarnej
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
Plotki, sensacje i ciekawostki z życia gwiazd - czytaj dalej na ShowNews.pl
- Torbicka kontra Derpienski na Festiwalu w Cannes. Cicha elegancja czy róż i cekiny?
- O tej relacji Rosiewicza i Villas nikt nie wiedział. Prawda wyszła na jaw teraz
- Roxie obwieszona Chanel wybierała obrączki z Kevinem. Mieli wyjątkowe towarzystwo
- Foremniak obnaża sfatygowane stopy. Mogła oszczędzić nam takich widoków? [FOTO]