Czy to możliwe, aby rosyjskie samoloty lub drony przelatywały obecnie nad polskim niebem? Rozmowa z Pawłem Szaramą, wykładowcą WSPiA

Tak, jest to możliwe bowiem obecnie obowiązujące przepisy ustanawiające zakaz lądowania i lotów rosyjskich statków powietrznych przewidują wyjątki. Wśród takich wyjątków można wskazać m.in. loty humanitarne, ratownicze czy też przypadki lądowania lub przelotu awaryjnego. Możliwe jest również wyrażenie zgody przez właściwe organy na lądowanie, start lub przelot rosyjskiego statku powietrznego z innych względów, zgodnych z celami rozporządzenia ustanawiającego zakaz.

Zgodnie z przepisami karnymi prawa lotniczego za złamanie zakazów lub ograniczeń lotów w polskiej przestrzeni powietrznej grozi kara pozbawienia wolności do lat 5. Co więcej statek powietrzny, który nie wykonuje poleceń organów służb ruchu lotniczego naraża się na dodatkowe działania np. w postaci przechwycenia i zmuszenia do lądowania.

Każde zamknięcie przestrzeni powietrznej wiąże się z koniecznością jej monitorowania i odpowiedniej reakcji w przypadku dokonanego naruszenia. Trudno jednoznacznie przewidzieć konsekwencje utworzenia strefy zakazu lotów nad Ukrainą przez NATO. Wydaje się jednak, że w takiej sytuacji prawdopodobieństwo bezpośredniej konfrontacji sił powietrznych NATO oraz Rosji na tle naruszeń przestrzeni powietrznej jest wysokie. W przestrzeni publicznej nie brakuje głosów, że mogłoby to doprowadzić do poważnych skutków, w tym eskalacji konfliktu.

Rzecz dotyczy zwrotu leasingowanych samolotów. W praktyce większość użytkowanych w transporcie lotniczym samolotów nie należy do przewoźnika lecz jest leasingowana. Brak realizacji umowy może powodować obowiązek zwrotu przedmiotu leasingu. Nieuprawniona odmowa zwrotu jest nie tylko naruszeniem umowy ale może stanowić przestępstwo. Brak zwrotu przedmiotu leasingu stanowi także poważny problem dla leasingodawcy, który sfinansował jego zakup. Innym skutkiem takich działań może być utrata zaufania przez leasingodawców co może skutkować ich niechęcią do oferowania tego rodzaju produktów na danym rynku w przyszłości.