Chata Bojkowska, czyli zapraszamy do Zatwarnicy

Muzeum w chacie

We wsi znajduje się kilkanaście domów, hotel, sklep oraz zrekonstruowana przez Stowarzyszenie Rozwoju Wsi Zatwarnica - Chata Bojkowska - obecnie muzeum.

Jest ona prowadzona przez stowarzyszenie ludzi, którym zależy na odtwarzaniu i pielęgnowaniu dawnej kultury Bojków, żyjących na tych terenach.

Po wojnie ówczesne władze dokonały masowych wysiedleń ludności, ale powoli kultura ta wraca na swoje miejsce. Muzeum działa od niedawna i gromadzi eksponaty pozwalające na zapoznanie się z codziennym życiem i pracą Bojków.

Są tu narzędzia używane w pracach rolnych, kowalstwie, hodowli zwierząt i przedmioty codziennego użytku. W pobliżu chaty jest też skansen pszczelarski.

Szlaki turystyczne i ścieżki przyrodnicze z Zatwarnicy

Zatwranica to miejsce, z którego prowadzi wiele szlaków i ścieżek przyrodniczych.

1. Zatwarnica - Hulskie - Krywe - Tworylne - kolor czerwony. Najważniejsze punkty: rezerwat "Krywe" - ruiny cerkwi i cmentarz w Hulskiem (tu warto zobaczyćnieco oddalony od ścieżki wodospad na potoku Hulski) - ruiny cerkwi i cmentarz oraz pozostałości zagród w Krywem - ruiny oraz cmentarz w Tworylnem.

2. Zatwarnica - Dwernik-Kamień (1004 m) - Nasiczne. Niezbyt forsowny spacer na punkt widokowy i do opuszczonej bieszczadzkiej wioski - rozpoczyna się w Sękowcu, przed mostem na Sanie, skręt w prawo (idąc od Zatwarnicy) z drogi asfaltowej do lasu i podejście na szczyt. Można wrócić tą sama trasą lub zejść do Nasicznego.

3. Zatwarnica - Suche Rzeki - Przełęcz Orłowicza - Smerek (1222 m) - równocześnie ścieżka przyrodnicza BdPN "Jodła". Z Przełęczy Orłowicza oraz ze Smereka panoramy widokowe - 360 stopni. Dłuższa wersja: Zatwarnica - Rabia Skała - szlak żółty (PTTK) - dł. 25 km. Szlak z Zatwarnicy do pasma granicznego na Rabiej Skale (1199 m ) - dojście do szlaku niebieskiego - \"granicznego\". Szlak prowadzi z Zatwarnicy przez Suche Rzeki na Przełęcz Orłowicza, dalej przez Wetlinę, Jawornik (1022 m), Paportną (1198 m) na Rabią Skałę.

Ścieżka przyrodniczo - historyczna "Hylaty" - 12 km. Najważniejsze punkty ścieżki: Zatwarnica - Chata Bojkowska (rekonstrukcja, przeznaczenie: ośrodek edukacyjno - kulturalny)- dolina potoku Hylaty (wodospad - pomnik przyrody, miejsce po młynie wodnym, kaskada nosi miejscową nazwę Szepit i wg oficjalnych informacji ma 8 metrów wysokości. Nie jest to jednak prawda, prawdopodobnie są to dane sprzed lat 70-tych XX wieku, kiedy to wojsko z z Dolnego Śląska pozyskiwało z Hylatego kamień pod budowę drogi. Zmieniło to wygląd wodospadu i przesunęło go o 30 metrów dalej od Zatwarnicy. Od 1998 roku wodospad ma status pomnika przyrody nieożywionej - Dwernik Kamień (1004 m).

Co robi stowarzyszenie

Stowarzyszenie opiera swoja działalność na pracy społecznej członków. Stowarzyszenie ma w poszanowaniu różnorodność etniczną, wyznaniową i polityczną. Celem działania Stowarzyszenia jest wspieranie zrównoważonego rozwoju: społecznego, kulturalnego i gospodarczego Zatwarnicy i okolicy.

Stowarzyszenie realizuje swoje cele poprzez pomoc społeczną, w tym pomocy rodzinom i osobom w trudnej sytuacji życiowej oraz w wyrównywaniu szans tych rodzin i osób, na działalności charytatywnej, podtrzymywaniu i upowszechnianiu tradycji narodowej oraz rozwoju świadomości narodowej, obywatelskiej i kulturowej.

Dodatkowo bardzo intensywnie działa na rzecz mniejszości narodowych i etnicznych oraz języka regionalnego tzw. gwary, zanikającej w Bieszczadach.

- Zajmujemy się wspieraniem kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i dziedzictwa narodowego. Od kilku lat organizujemy Piknik Bojkowski, podczas którego prezentujemy działalność grup lokalnych, rękodzielników, gastronomii, zespołów muzycznych oraz zbieramy datki na działalność stowarzyszenia - mówia członkowie.

- Intensywnie działamy na polu ekologii i ochrony zwierząt oraz ochrony dziedzictwa przyrodniczego, dziedzictwa regionalnego oraz turystyki i krajoznawstwa na terenie Bieszczad.
Starają się również aktywizować zawodowo osoby pozostające bez pracy i zagrożone zwolnieniem z pracy, poprzez działalność wspomagającą rozwój gospodarczy, w tym rozwój lokalnej przedsiębiorczości.

- To nie koniec, bo działamy na rzecz równych praw kobiet i mężczyzn, wspomagamy rozwój wspólnot i społeczności lokalnych. Zależy nam na zintegrowanych działaniach na rzecz rodziny, macierzyństwa, rodzicielstwa, upowszechniania i ochrony praw dziecka oraz na przeciwdziałania uzależnieniom i patologiom społecznym - dodają.

Prowadzą działalności na rzecz integracji europejskiej oraz rozwijania kontaktów i współpracy między społeczeństwami, promocji i organizacji wolontariatu.

- Najpierw działaliśmy jako Stowarzyszenie Społeczne Dzieciom Bieszczadzkiej szkoły w Zatwarnicy - mówi Piotr Natanek, prezes Stowarzyszenia Rozwoju Wsi Zatwarnica. - Ale, że szkoły w Zatwarnicy nie udało się uratować i ją zlikwidowano stowarzyszenie musiało zmienić nazwę. Zmieniliśmy i działamy nadal. Wszystkich, którzy chcą się do nas przyłączyć zapraszamy. Do Zatwarnicy też zapraszamy.