Testy maturalne 2011. Język polski - poziom podstawowy - odpowiedzi

Cz. I Rozumienie czytanego tekstu R. Kapuściński "Lapidarium III"

Model zawiera przewidywane odpowiedzi. Odpowiedzi ucznia mogą przyjąć różną formę
językową, ale ich sens musi być synonimiczny wobec modelu.

Zadanie 1 (2 pkt)
Np.
- pokazuje zbieżność definicji obydwu uczonych
- powołuje się na autorytet Freuda i Nietschego
- potwierdza, że ten problem pojawia się głównie w kontekście filozoficznym
( za 2 poprawne argumenty - 2 pkt, za 1 - 1 pkt)

Zadanie 2 (1 pkt)
Np.
- sumienie jest przejmowanym z kultur mechanizmem rozróżniania dobra i zła, dokonywaniem wyborów
- sumienie jest spersonalizowaniem, uwewnętrznieniern norm kulturowych
- jest hamulcem powstrzymującym agresję (autoagresję)

Zadanie 3 (2 pkt)
Np.:
mieć coś na sumieniu - być obciążonym winą za nieetyczny postępek
nieczyste sumienie - poczucie wewnętrznego niepokoju z powodu złego postępowania
kogoś gryzie sumienie - czuć się winnym popełnienia złego czynu
( za 2 poprawne odpowiedzi- 2 pkt, za 1 - 1 pkt)

Zadanie 4 (1 pkt)
Wynika to z faktu, że ludzie mają sumienie o różnym stopniu indywidualnej wrażliwości.

Zadanie 5 (1 pkt)
Podane jako przykłady powieści Dostojewskiego ukazują bohaterów okaleczonych uczuciowo, charakteryzujących atrofią sumienia (małą wrażliwością).

Zadanie 6 (1 pkt)
Np.:
- mechanizm uniewinniający, usprawiedliwiający postępowanie niezgodne
z normami moralnymi, nie dopuszczający do głosu sumienia

Zadanie 7 (1 pkt)
Sumienie jest szczególnym rodzajem wrażliwości, zdolnością odróżniania dobra od zła, istnieje tylko w relacji z drugim człowiekiem.

Zadanie 8 (1 pkt)
Sumienie występuje nie tylko w kulturze judeochrześcijańskiej, lecz jest cechą wspólną
dla wszystkich ludzi.

Zadanie 9 (1 pkt)
- pragnienie posiadania czystego sumienia wobec rodziny, najbliższych
- liczenie się z opinią wyrażaną przez bliskich

Zadanie 10 (2 pkt)
b) ekspresywna
uzasadnienie: autor mówi o własnych doświadczeniach, przemyśleniach, używa czasowników w 1os. l. poj. , zaimka "moje" (wystarczy jeden przykład)
(1 pkt za wskazanie funkcji, 1pkt - za uzasadnienie)

Zadanie 11 (2 pkt)
1. usuwanie tematyki głodu (zarówno planetarnego, jak i lokalnego) z mediów
2. przypisywanie problemu sumienia instytucjom kościelnym i charytatywnym
3. wzrastający egoizm i brak solidarności z innymi ludźmi
4. chęć spokojnego korzystania z dóbr konsumpcyjnych
5. racjonalizowanie problemu sumienia
( za 3 poprawne odpowiedzi - 2 pkt, za 2 - 1 pkt, za 1 - 0 pkt)

Zadanie 12 (1 pkt)
Kapuściński uważa, że media niszczą sumienie, ponieważ oswajają odbiorców z cierpieniem, ze zbrodnią, złem. Pozbawiają je grozy, odpowiedzialności, winy, zamieniają przemoc
w widowisko, coś nierzeczywistego.

Zadanie 13 (2 pkt)
spersonalizowanie norm kulturowych, atrofia sumienia, predestynacja
( za 3 poprawne odpowiedzi - 2 pkt, za 2 - 1 pkt, za 1 - 0 pkt)

Zadanie 14 (2 pkt)
a) I
b) I
c) O
( za 3 poprawne odpowiedzi - 2 pkt, za 2 - 1 pkt, za 1 - 0 pkt)