Debiut dziecka w roli przedszkolaka

Czy trzylatek jest w stanie pójść przedszkola bez płaczu i buntu?

Trzylatek, który jest bezpiecznie przywiązany do swoich opiekunów i darzy ich zaufaniem jest emocjonalnie przygotowany do nowego etapu w swoim życiu, jakim jest pójście do przedszkola oraz do rozstania z rodzicem. Dziecko w tym wieku potrafi wykonać większość czynności m.in. zjeść samodzielnie zupę, nadążyć za swoimi rówieśnikami podczas spaceru.

Co dla małego debiutanta jest prawdziwym wyzwaniem?

Zazwyczaj są to wzmożone kontakty rówieśnikami (szczególnie jeśli do tego czasu bawił się głównie z
dorosłymi), nauka wspólnej zabawy i dzielenia się z innymi oraz dostosowanie się do reguł i zasad panujących w przedszkolu. Znaczącą zmianą jest również dla dziecka to, że w grupie nie jest najważniejsze, że czasem trzeba poczekać na swoją kolej. Te wyzwania są jednak naturalne w procesie uspołeczniania się, któremu każde dziecko jest poddawane. Im wcześniej zaakceptuje taki porządek rzeczy, tym z mniejszym oporem i bardziej naturalnie go przyjmie. Trzylatek jest gotowy na spotkanie z rzeczywistością przedszkolną, jednak to wydarzenie wiąże się u niego z niepokojem.

Jak możemy mu pomóc przezwyciężyć ten niepokój?

Najważniejsze jest, aby rodzice byli świadomi, że instytucja przedszkola dla trzylatka jest czymś zupełnie nowym. To jak będą mówić o przedszkolu do dziecka, czy między sobą (chodzi tu również o przekaz emocjonalny). To ukształtuje pierwsze wyobrażenia i nastawienia dziecka do tego miejsca.

Czyli...

Dziecko powinno wiedzieć, że przedszkole to radosne, kolorowe miejsce, w którym czekają na niego nowi koledzy, miłe panie i niespodzianki. Oczywiście należy uprzedzić dziecko, że w przedszkolu nie będą towarzyszyli mu rodzice. Będzie samo myło rączki, ubierało buciki. Ważne, aby widziało, że przedszkole to nie tylko zabawa, ale również nauka i przyswajanie kolejnych obowiązków. Nie warto skupiać się na przygotowaniu dziecka na negatywne sytuacje, nieporozumienia z rówieśnikami, tęsknocie za rodzicami. Te doświadczenia prawdopodobnie pojawią się. Najważniejsze, aby dziecko postrzegało je jako sytuacje incydentalne, a nie typową rzeczywistość przedszkolną.
Czy warto wcześniej zaznajomić dziecko z nowym miejscem?

Oczywiście, im dziecko pewniej rozpocznie swoją przygodę z przedszkolem, tym odważniejsze i bardziej pozytywnie nastawione będzie do przyszłych nowych doświadczeń, czy wyzwań życiowych. Zdecydowanie lepiej będzie się czuło w miejscu, które zna i z panią, którą już zdążyło polubić.

Niektóre dzieci mogą mieć jednak trudności. Jak im pomóc w adaptacji do przedszkola?

Najważniejszą rolę odgrywają rodzice i sama instytucja przedszkola, szczególnie wychowawca grupy, ale również panujące zasady i atmosfera. Pamiętajmy, trzy lata to naprawdę odpowiedni wiek na rozpoczęcie zajęć przedszkolnych. Okazujmy dziecku naszą wiarę w to, że poradzi sobie z nową rzeczywistością. Miejmy świadomość, że rozwój dziecka jest nieharmonijny. Niektóre dzieci mogą mieć trudności z nawiązywaniem kontaktu z rówieśnikami, inne nie będzie umiało narysować kółka, dobiec bez upadku do mety. Takie doświadczenia mogą zniechęcić dzieci do przedszkola, gdy dostrzegą, że na tle grupy nie radzą sobie z zadaniami. Jednak mogą być też okazją do rozwoju, ale rodzice muszą mądrze, bez podkreślania wad i niedociągnięć wesprzeć swoje dziecko.

Jak długo może trwać adaptacja?

To kwestia indywidualna. Często dzieci, które już od około 2 roku życia uczęszczają na zajęcia grupowe, pozostając na nich samodzielnie adaptują się do rzeczywistości przedszkolnej nawet w ciągu 2 tygodni. Zdarza się jednak, że po 2 tygodniach (kiedy to dziecko z entuzjazmem chodzi do przedszkola) przychodzi kryzys. Nie martwmy się, ale konsekwentnie zachęcajmy dziecko i odprowadzajmy do przedszkola. Niechęć powinna z czasem minąć.

Jakich błędów unikać?

Nie pytajmy czy jest smutne, czy będzie tęskniło, płakało. Dziecko, wychowywane w poczuciu bezpieczeństwa, które nie przeżyło traumatycznych wydarzeń związanych rozstaniem z rodzicem, nie będzie miało takich leków. My, możemy sami je zasugerować. Dziecko na podstawie naszej postawy zacznie kojarzyć przedszkole z sytuacją utraty rodzica, a co nie jest prawdą.