Symbol przemyskiego heroizmu popada w ruinę

- Ta kamienica to kawał pięknej polskiej historii. Niezwykłego bohaterstwa dwóch młodziutkich przemyślanek, które w czasie II wojny światowej, narażając własne życie, uratowały wielu Żydów przed śmiercią z rąk Niemców. Miasto wystawiło nieruchomość na sprzedaż, za śmiesznie niskie pieniądze. Nie możemy pozwolić, aby ten budynek dostał się w niewłaściwe ręce, aby ktoś poczekał aż się zawali i miał gotową działkę w centrum miasta - zadzwonił do nas pan Andrzej z Jarosławia.

Dziewczynki uratowały 13 Żydów od śmierci

Chodzi o budynek przy ul. Tatarskiej 3. Tutaj, w latach II wojny światowej, 17-letnia Stefania Podgórska, bardziej znana jako Fusia Podgórska, oraz jej 9-letnia siostra Helena, przez piętnaście miesięcy ukrywały trzynastu Żydów. Przemyślanka zdobywała dla nich jedzenie, lekarstwa. Tylko dzięki niej przeżyli wojnę. W 1979 r. za swoją postawę Stefania i Helena Podgórskie zostały przez Instytut Yad Vashem uhonorowane tytułami Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. O ich historii powstał amerykański film "W kryjówce milczenia".

Niestety, "kryjówka", zamiast świadczyć o historii, przedstawia opłakany widok. We wrześniu 2013 radni miejscy podjęli decyzję o sprzedaży budynku.

- Pierwszy przetarg odbył się w lutym 2014 r. Po nim nastąpiło kilka kolejnych, żaden nie przyniósł rozstrzygnięcia. Pomimo sporego, wstępnego zainteresowania, nikt do nich nie przystąpił. Tylko w jednym przypadku wpłacono wadium - informuje Witold Wołczyk, rzecznik prezydenta Przemyśla.

Dodaje, że przy pierwszym przetargu cena wywoławcza wynosiła 150 tys. złotych, potem była obniżana. Obecnie jest to 60 tys. złotych.

Tutaj powinno powstać muzeum

- W tej kamienicy powinno powstać muzeum, a minimum zawisnąć odpowiednia tablica - twierdzi nasz Czytelnik.

Trzy lata temu sprawą zainteresowała się historyk Joanna Potaczek. Rozmawiała z Józefem Burzmińskim (Maksymilian Diamant), jednym z ocalonych Żydów. Dzięki niemu poznała historię bohaterskich sióstr i opisała ją w katolickim tygodniku "Niedziela".

- Wspólnie z wieloma stowarzyszeniami próbowaliśmy jakoś ratować tę kamienicę jako symbol przemyskiego holocaustu. Chodziło o powołanie jakiejś fundacji, która zajęłaby się tym obiektem. Niestety, wtedy się nie udało - mówi Potaczek.

Teraz sprawą zainteresował się Władysław Bukowski, przew. Rady Miejskiej w Przemyślu. Do prezydenta miasta Roberta Chomy skierował pismo, w którym proponuje odstąpienie od sprzedaży budynku i zaproponowanie wymiany go na inną nieruchomość z Fundacją Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego lub Związkiem Gmin Wyznaniowych Żydowskich.