Ponad 200 szkół do likwidacji. Tysiąc nauczycieli z Podkarpacia może stracić pracę

Jadwiga Świętoń z podkarpackiego kuratorium po południu miała na tej czarnej liście 142 pozycji, a kilkadziesiąt kolejnych pism czekało na biurku na zarejestrowanie. Samorządowcy w ostatniej chwili dostarczali informacje o zamiarach cięć w oświacie. Szacuje się, że pod nóż pójdzie nawet 200 placówek.

- Lista jest długa, choć część szkół musi być zamkniętych z powodu zmiany prawa oświatowego. To licea profilowane i technika uzupełniające. Część z nich już nie ma uczniów i chętnych do nauki, więc ich likwidacja to tylko formalność - tłumaczy Świętoń.

Kurator wydaje opinię, czy zgadza się na likwidacje czy nie danej placówki. Jednak jego zdanie nie zawsze musi być brane pod uwagę przez radnych.

Gminy tłumaczą cięcia coraz mniejszą liczbą uczniów i brakiem pieniędzy na utrzymywanie tych mało licznych szkół. Są filialne podstawówki, jak np. w Młodochowie, Krzemienicy i Ostrówku w gm. Gawłuszowice, gdzie uczy się zaledwie 6 - 7 dzieci. Jednak na czarnej liście są też takie, gdzie uczniów jest około 100, a samorząd próbuje je zamknąć.

Przykład? Gimnazjum w Nienadowej, gdzie uczy się 107 uczniów albo w Piwodzie (gm. Wiązownica) - 95. Rodzice, nauczyciele i uczniowie wspólnie protestowali na sesji.

- Proponując likwidację jednego z czterech gimnazjów w gminie, wybieramy mniejsze zło. Pozostawiamy szkoły podstawowe i młodsze dzieci nie będą musiały dojeżdżać - tłumaczył się wójt Marian Ryznar.

Mieszkańcy bronią zaciekle nawet najmniejszych szkół. Często emocje biorą górę. Na sesji w Brzyskach, kiedy ważyły się losy Zespołu Szkół w Lipnicy Dolnej i radni podjęli uchwałę o zamiarze jej likwidacji, w odwecie z sali posypał się grad surowych jaj.

Stanisław Kłak, szef Związku Nauczycielstwa Polskiego na Podkarpaciu spodziewał się na liście do likwidacji znajdzie się 200 - 300 szkół. Szacuje, że etaty na Podkarpaciu może stracić nawet tysiąc nauczycieli. I to tylko z powodu przekształceń, likwidacji i przekazania szkół stowarzyszeniom.

Drugie zagrożenie to reforma programowa, która wchodzi do szkół. W pierwszej klasie liceum kontynuowany będzie program z gimnazjum, a w drugiej uczniowie wybiorą specjalizację. Skupią się na dyscyplinach ścisłych lub humanistycznych, wybierając przedmioty, których będą się uczyć na poziomie rozszerzonym. Pozostałe zostaną połączone w bloki: historię i społeczeństwo oraz przyrodę. Pracę stracą głównie nauczyciele fizyki, chemii, biologii i geografii.

Dyrektorzy już robią przymiarki do cięć. W III LO w Rzeszowie zwolnień uda się uniknąć, ale dyrektor obetnie w 4,5 etatu.

- Trudne rozmowy dopiero przede mną. Ogromne kłopoty będą mieli fizycy, chemicy, biolodzy i geografowie - mówił "Nowinom" Marek Plizga, dyrektor III LO.

Takiego zagrożenia dotąd nie było

Żeby uniknąć zwolnień, nauczyciele zdobywają specjalizacje z dodatkowych przedmiotów. Nie wszyscy jednak mieli pieniądze, by się dokształcać. Teraz są w nerwach.

- Takiego strachu, jak w tym roku, nauczyciele nigdy dotąd nie czuli - ocenia Bogusława Buda, szefowa rzeszowskiej "Solidarności" oświatowej. - Widmo zwolnień i ograniczeń etatów wisi w powietrzu. Nie straszymy na wyrost ludzi, ale prognozujemy. To będą dramaty wielu ludzi.

"S" wyliczyła, że klasy niehumanistyczne w liceach będą miały o 150 godzin mniej języka polskiego. Nawet co czwarty polonista może stracić etat.

Stowarzyszenia, które przejmują szkoły, zatrudnią część zwalnianych pedagogów. Jednak na gorszych warunkach, bez przywilejów wynikających z Karty Nauczyciela.

Na Podkarpaciu funkcjonują 2624 szkoły i przedszkola. Uczy w nich 46 508 nauczycieli.