Emerytury na nowych zasadach

- Komu przysługują emerytury na nowych zasadach?

- Przysługują ubezpieczonym, którzy urodzili się po 31 grudnia 1948 roku.

- W jakim wieku można przejść na emeryturę i czy trzeba mieć wymagany staż pracy?

- Powszechny wiek emerytalny to 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Tutaj nie ma potrzeby udokumentowania, tak jak było dotychczas, że mężczyzna ma 25 lat stażu pracy, a kobieta 20. Bez znaczenia jest też, czy ktoś jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego, czy nie.

- Mam obecnie 59 lat. Mój staż pracy wynosi 40 lat, w tym 15 lat w warunkach szkodliwych dla zdrowia. Czy w wieku 60 lat przejdę na wcześniejszą emeryturę?

- Jeśli na dzień 31 grudnia 1998 roku ma pan udokumentowane 15 lat pracy w warunkach szczególnych oraz 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych to po ukończeniu wieku 60 lat będzie mógł pan przejść na wcześniejszą emeryturę. Na 30 dni przed ukończeniem wieku 60 lat proszę złożyć w ZUS wniosek o emeryturę.

- A jeśli jestem zatrudniony u kilku pracodawców, w myśl nowych zasad nie będę musiał się zwalniać, aby uzyskać uprawnienia emerytalne?

- Tak. Ten warunek został zniesiony i może pan skorzystać z emerytury.

- Czy to prawda, że wprowadzono nowa zasadę, że jeśli przejdę na emeryturę i będę nadal pracował, muszę uważać, aby nie przekroczyć pewnej bariery zarobków. A jeśli tak, ile wynosi ta granica?

- Jeśli kobieta przejdzie na emeryturę w wieku 60 lat, a mężczyzna w wieku 65 lat, to może zarabiać bez żadnych ograniczeń. Natomiast dla tych, którzy przejdą na emeryturę wcześniej taka granica zarobków istnieje. Nie powoduje zawieszenia emerytury zarobek w wysokości 2169 zł 60 gr brutto, czyli (od 1 marca br.) równowartość 70 proc. przeciętnego, miesięcznego wynagrodzenia. Przekroczenie tej kwoty, ale nie więcej niż 4025 zł 60 gr, powoduje zawieszenie świadczenia.

- Komu przysługuje okresowa emerytura kapitałowa?

- Emerytura ta przysługuje do ukończenia 65 lat osobie ubezpieczonej (kobiecie), urodzonej po 31 grudnia 1948 r., która: jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego, ukończyła 60 lat, ma ustalone prawo do emerytury na nowych zasadach, tj. emerytury określonej w art. 24 ust.1 lub 24a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, jeśli kwota środków zgromadzonych na rachunku członka OFE, ustalona na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego zostania przyznana emerytura, jest równa lub wyższa od dwudziestokrotności kwoty dodatku pielęgnacyjnego.
Jeśli kwota środków zgromadzonych na rachunku członka OFE ustalona na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego zostanie przyznana emerytura, jest niższa od 20-krotności kwoty dodatku pielęgnacyjnego - OFE przekazuje środki zgromadzone na rachunku członka OFE do funduszu emerytalnego ZUS. W takim przypadku osobie ubezpieczonej nie przysługuje okresowa emerytura kapitałowa.
- W jaki sposób oblicza się emeryturę na nowych zasadach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych?

- Emeryturę na nowych zasadach z FUS oblicza się w następujący sposób: sumę waloryzowanych składek na ubezpieczenie emerytalne zewidencjonowanych na koncie osoby ubezpieczonej do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata nowej emerytury z FUS oraz kwoty zwaloryzowanego kapitału początkowego dzieli się przez średnie dalsze trwanie życia dla osoby w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danej osoby ubezpieczonej. Okresowa emerytura kapitałowa nie może być przyznana od innej daty niż emerytura na nowych zasadach z FUS.

- Czy okresowa emerytura kapitałowa podlega waloryzacji?

- Okresowa emerytura kapitałowa podlega corocznej waloryzacji na zasadach i w trybie określonych dla emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

- Kiedy wygasa prawo do emerytury kapitałowej?

- Prawo to wygasa: w przypadku śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego, z dniem poprzedzającym dzień, w którym członek OFE ukończył 65 rok życia; w przypadku wyczerpania środków zgromadzonych na rachunku OFE.

- Czy można się odwołać od decyzji ZUS?

- Owszem. Od decyzji ZUS przysługuje prawo wniesienia odwołania, za pośrednictwem oddziału ZUS, do sądu okręgowego - sadu pracy i ubezpieczeń społecznych, właściwego ze względu na miejsce zamieszkania zainteresowanego, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji. Postępowanie odwoławcze jest wolne od opłat.

- W tym roku kończę 60 lat i będę chciała przejść na emeryturę. Słyszałam jednak, że będzie ona liczona w inny sposób niż obecnie. Czy to prawda?

- Tak. Od stycznia zmieniły się zasady wyliczania świadczeń emerytalnych dla osób urodzonych po 31 grudnia 1948 roku. Uzyskają je osoby po ukończeniu podstawowego wieku emerytalnego, czyli 60 lat w przypadku kobiet i 65 lat jeśli chodzi o mężczyzn.

W pani przypadku ustalenie wysokości emerytury odbędzie się systemem mieszanym, to znaczy 80 proc. emerytury będzie wyliczone na dotychczasowych zasadach, a pozostałe 20 proc. po nowemu. Nowe obliczenia powstają w wyniku podzielenia kapitału zewidencjonowanych składek na pani indywidualnym koncie w ZUS (łącznie z ustalonym kapitałem początkowym) przez średnią długość życia (liczoną w miesiącach) ustalaną przez GUS dla konkretnej grupy wiekowej.
W następnych latach powyższe proporcje będą się zmieniać na rzecz zwiększenia udziału nowego sposobu, a od 2014 roku emerytury ustalane będą w całości po nowemu.