Wszystko o ubezpieczeniach zdrowotnych

- Na czym polega dobrowolnie ubezpieczenie zdrowotne a na czym obowiązkowe?

- Około 95 proc. społeczeństwa jest objęte obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym, co oznacza, że obowiązkowo opłacają składkę zdrowotną do Funduszu lub są członkami rodziny osoby opłacającej taką składkę. Do tej grupy należą m. in. wszyscy pracownicy, przedsiębiorcy, emeryci, renciści, rolnicy, osoby bezrobotne.

- A co z pozostałymi 5 proc. obywateli?

- Są to z reguły osoby zatrudnione w oparciu o umowę o dzieło, od której nie są odprowadzane żadne składki ubezpieczeniowe. A także osoby wykreślone z ewidencji urzędów pracy, absolwenci szkół, którzy po ich ukończeniu nie podjęli pracy ani nie zarejestrowali się w pośredniaku oraz pracownicy przebywający na urlopie bezpłatnym dłuższym niż 30 dni.

Uważaj na umowę o dzieło

- Ponad rok temu podpisałem z pracodawcą umowę o dzieło, a nie zainteresowałem się swoim ubezpieczeniem. Jak wygląda moja sytuacja jeśli idzie o ubezpieczenie zdrowotne?

- Niestety, coraz częściej zdarza się, że podpisywane są z pracownikami umowy o dzieło w miejsce umowy o pracę lub umowy -zlecenia. A taka umowa o dzieło nie gwarantuje ani ubezpieczenia społecznego ani zdrowotnego. To oznacza, że nie ma pani prawa do bezpłatnego leczenia, ani nie zbiera pani sobie środków na przyszłą emeryturę.

Na czym polega ubezpieczenie dobrowolne

- Słyszałam, że osobę zamężną może zgłosić do ubezpieczenia małżonek. A co z osobą, która jest samotna?

- Możemy pani zaproponować ubezpieczenie dobrowolne.

- Na czym ono polega? - dociekała Czytelniczka.

- Na podpisaniu z NFZ umowy dobrowolnego ubezpieczenia, na mocy której będzie miała pani, po opłaceniu składki, pełne prawo do świadczeń medycznych.

- Ile wynosi składka miesięczna?

- Wylicza się ją od przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw za ostatni kwartał. Składka zmienia się, co trzy miesiące i obecnie wynosi 260 zł 20 gr. Ale to nie są wszystkie koszty, jakie poniesie pani przy zawieraniu umowy. Ponieważ pani umowa o dzieło trwa już ponad rok trzeba będzie uiścić opłatę dodatkową w wysokości 1145 zł 53 gr.

- Skąd się bierze taka kwota?

- Zgodnie z ustawą, NFZ pobiera opłaty dodatkowe od osób ubezpieczających się dobrowolnie, ich wysokość zależy od przerwy w ubezpieczeniu. Jeżeli ta przerwa wynosi od 3 miesięcy do 1 roku, dodatkowa opłata wyniesie 578 zł, jeżeli przerwa trwa od 1 roku do 2 lat - 1445 zł, powyżej 2 lat do 5 lat - 2 891 zł, powyżej 5 lat do 10 lat - 4 336 zł. Od marca br. kwoty te wzrosną zależnie od ogłoszonego przez GUS przeciętnego wynagrodzenia.

- Jak długo po obronie pracy magisterskiej trwa ubezpieczenie studenta?

- Ubezpieczanie to wygasa w dniu ukończenia szkoły wyższej, po czym absolwent zachowuje prawo do bezpłatnych świadczeń zdrowotnych przez 4 miesiące.

Gdy jesteś z mężem w separacji

- Dzwonię z gminy Głogów Małopolski. Mąż alkoholik nie jest ubezpieczony, jestem z nim w separacji. Co z jego ubezpieczeniem zdrowotnym, gdy ja jestem rencistką KRUS?

- Co prawda sądownie orzeczona separacja zwalnia panią z tego obowiązku, ale jeśli formalnie mąż nadal jest członkiem pani rodziny, należy dokonać zgłoszenia do ubezpieczenia w KRUS. Wówczas będzie ubezpieczony jako małżonek rencistki i zachowa prawo do korzystania ze świadczeń medycznych.

- Sąsiad, stary kawaler w podeszłym wieku, mający problemy z alkoholem nie jest nigdzie ubezpieczony i nie stać go na opłacenie ubezpieczenia. W jaki sposób można mu pomóc, aby w razie choroby mógł skorzystać z bezpłatnej pomocy medycznej?

- Z tej sytuacji są dwa wyjścia. Można skierować pana sąsiada do ośrodka pomocy społecznej, gdzie może otrzymać zasiłek stały lub okresowy, od którego składka na ubezpieczenia zdrowotne jest odprowadzana. Ten pan będzie ubezpieczony jako świadczeniobiorca ośrodka.

- A jeżeli z jakiegoś powodu otrzymanie zasiłku przez sąsiada okaże się niemożliwe?

- To wtedy można mu pomóc w ten sposób, że wójt gminy zamieszkania może wydać decyzję o uprawnieniu do bezpłatnych świadczeń medycznych na 90 dni. Wówczas ten pan mimo braku ubezpieczenia będzie mógł skorzystać z leczenia na koszt NFZ. Dodam, że choroby związane z uzależnieniami np. alkohol, są leczone bezpłatnie, nawet w przypadku osób nieubezpieczonych.

Składa zdrowotna od emerytury z USA

- Jestem emerytem ZUS i równocześnie otrzymuję emeryturę z USA. Od niedawna bank zaczął mi potrącać drugą składkę zdrowotną od emerytury zagranicznej. Czy jest to prawidłowe?

- Tak, bo od października zeszłego roku zmieniła się ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej w ten sposób, że składka zdrowotna jest pobierana obowiązkowo i od polskiej emerytury i od zagranicznej, jeżeli pochodzi spoza kraju UE.

- Jestem emerytką, babcią dziecka, którego oboje rodzice wyjechali na zarobek za granicę, ale nie pracują legalnie. W zeszłym tygodniu dziecko zachorowało i miałam duże problemy z przyjęciem do lekarza w przychodni. Lekarz słusznie nie chciał go przyjąć?

- Jeżeli rodzice dziecka nie są ubezpieczeni w Polsce ani w innym kraju UE, obowiązek zgłoszenia do ubezpieczenia przechodzi na dziadków. Jako babcia powinna pani zgłosić się w oddziale ZUS, który wypłaca pani emeryturę i złożyć oświadczenie, że wnuk nie jest ubezpieczony z żadnego tytułu a następnie zgłosić go do ubezpieczenia zdrowotnego. Z tytułu - wnuk emerytki.

- Czyli z tego wynika, że nawet małe dzieci powinny być zgłoszone do ubezpieczenia zdrowotnego?

- Dokładnie. Każde dziecko powinno być zgłoszone do ubezpieczenia w pierwszej kolejności przez jedno z rodziców, a jeżeli to jest niemożliwe to przez jedno z dziadków, a jeśli nie ma ubezpieczonych dziadków, obowiązek zgłoszenia do ubezpieczenia przejmuje szkoła.